ISPM 15 Nedir?
ISPM 15 (International Standards for Phytosanitary Measures No. 15), ahşap ambalaj malzemelerinin uluslararası taşımalar sırasında bitki hastalıklarının yayılmasını önlemek amacıyla alınması gereken tedbirleri belirleyen bir standarttır. Bu standart, uluslararası ticarette kullanılan ahşap paletler, tahta sandıklar, tahta kutular ve benzeri ambalaj malzemeleri için geçerlidir.bitki sağlığını koruma amacı güderken aynı zamanda dünya genelinde bitki hastalıklarının yayılmasını kontrol etmek ve önlemek için bir çerçeve sağlar. Bitki hastalıkları, tarım ürünlerine ve doğal bitki popülasyonlarına ciddi zararlar verebilir. Bu nedenle, bitki sağlığını korumak için uluslararası ticarette ahşap ambalaj malzemelerinin standartlaştırılması önemlidir.
ISPM 15 belgesi gereğince, ahşap ambalaj malzemeleri özel bir işlemden geçirilmelidir. Bu işlem, ahşap malzemenin iç ve dış kısımlarında bulunan zararlı organizmaların ölmesini veya popülasyonlarının kontrol altına alınmasını sağlar. Genellikle bu işlem, ahşap malzemelerin ısıl işlem yöntemiyle tedavi edilmesini gerektirir. Isıl işlem, ahşap ambalaj malzemelerini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak ve bu sıcaklıkta belirli bir süre tutmaktır. Bu işlem, zararlı organizmaların ölmesini sağlayarak bitki hastalıklarının yayılmasını engeller. Ahşap ambalaj malzemelerinin üzerine bir işaretleme yapılmasını da gerektirir. Bu işaretleme, ambalaj malzemesinin ilgili işlemden geçtiğini ve uluslararası standartlara uygun olduğunu gösteren bir damgayı veya etiketi içerir. Bu işaretlemeler, ambalaj malzemelerinin güvenli ve uygun olduğunu belirterek, taşınacak olan ülkelerin bitki karantina mevzuatlarına uyum sağlandığını gösterir.
Bu belge uluslararası taşımacılık sektöründe sıkça uygulanmaktadır. Ülkeler arasındaki ticarette ahşap ambalaj malzemelerinin standartlaştırılması ve uyumluluk sağlanması, bitki hastalıklarının yayılmasını kontrol altına alır ve bitki sağlığını korur. Bu belge, uluslararası taşımalar sırasında bitki hastalıklarının yayılmasını önlemek için alınan önemli bir tedbirdir
SPM 15 belgesi almak isteyen bir üretici veya ambalaj malzemesi sağlayıcısı, kendi ülkesindeki ilgili kuruluşa başvurmalıdır. Bizim ülkemizde bu belge sadece tarım bakanlığı tarafından verilmektedir tarım bakanlığının bu izni verdiği palet üreticiler palet satarken bu ısıl işlem gördüğüne dair damgayı palete vurmalıdır.
Üzerindeki TR yazısı ülke kodudur ve Türkiye tarım bakanlığını temsil eder.
Altında yazılı olan HT yazısı uygulanan ısıl işlem türün hakkındaki kısaltmadır.
Sol taraftaki başak amblemi IPPC’nin içerisindeki semboldür.
Tr yazısının sağ tarafındaki kodlar ise tarım ve orman bakanlığınca verilen izin belgeli işletmenin işletme numarasıdır.
Altındaki 1-2020-4 yazısında 1 fırın no 2020 yıl tarih ve sağ taraftaki 4 parti no belli edilir
Bu damganın uygulanmasının ve teftişi aşırı önemlidir örnek ve yaşanmış bir senaryodan ilerleyelim:
A firması Amerika’ya 10 konteyner ürün gönderiyor. BU ürünler Amerika’ya ulaştıktan sonra Amerikan gümrüğü tarafından kontrol edildiğinde tahta paletlerin içindeki larva yumurta deliklerini gördüğü için ve ürünü olduğu gibi Türkiye’ye geri gönderiyor. Ve bu ürünlerin git gel, navlun, gümrük, sigorta, liman ve demuraj gibi bütün ücretleri üreticiye kalıyor ürün fırınlanmış damgalı bile olsa ülkemizde şu an bütün sorumlu ihracatçı firmadır ve ihracatçı firma paletleri kendi teftiş etmelidir.
Bu sebeple şirketler çok fazla zarara uğrayabiliyorlar. İhracatçı firmalar paletlerini kontrol etmelidir.
